Jaku Bolinao

Jaku Bolinao
Jaku Bolinao
Bino-Bolinao, Binubolinao, Binubulinao, Boliano, Bolinao Sambal, Bolinao Zambal, Bulinaw, Sambal Bolinao
Binu-Bolinao
Dikena ba	Filipina
Menua	Bolinao enggau Anda, Pangasinan
Bansa	Orang Bolinao
Penyampau orang ; ke bejaku	51,000 (2007 census)
Perugan jaku	Austronesia Melayu-Polinesia Filipina Luzon Tengah Sambalik Jaku Bolinao; ; ; ; ;
Sistem urup	Latin (Filipino alphabet); Kelia ngena Baybayin
Status resmi
Diatur	Komisyon sa Wikang Filipino
Kod jaku
ISO 639-3	smk
Glottolog	boli1256
	Artikel tu ngundan lambang fonetik IPA. Enti nadai meri sukung ti betul, nuan engka meda tanda tanya, kutak, tauka lambang bukai nganti urup Unicode. Ngambika nemu panduan pemuka pasal lambang IPA, peda Bantu:IPA.

Jaku Bolinao tauka Binubolinao nya siti jaku pampang Luzon Tengah ti mayuh dikena ba kandang mengeri Bolinao enggau Anda, Pangasinan ba Filipina. Bisi urung 50,000 iku orang pejaku,^[2] ngasuh jaku tu jaku kedua pemadu besai dalam raban jaku Sambalik. Mayuh orang ke ngena jaku tu ulih mega bejaku Pangasinan enggau/tauka Ilokano. Ethnologue ngeriput 510 iku orang ke mina ulih bejaku ngena jaku tu.^[3]

Fonologi

Jaku Bolinao ngundan 21 fonem: 16 konsonan enggau lima vokal. Tiap leka jaku ngundang paling enda siti konsonan enggau siti vokal.

Vokal

Bolinao ngundang lima vokal, iya nya:

/a/
/ə/
/i/
/o/
/u/

Bisi enam iti diftong dalam jaku tu iya nya: /aɪ/, /əɪ/, /oɪ/, /uɪ/, /aʊ/, and /iʊ/.

Konsonan

Tu charta konsonan jaku Bolinao consonants. Semua endur ngetu nya nadai aspirasyen. Idung velar nyadi ba semua penuduk nyengkaum ba pun leka jaku.

Konsonan jaku Bolinao
		Bilabial	Dental	Palatal	Velar	Glottal
Nasal		m	n	(ny) /ɲ/	ng /ŋ/
Plosive	Voiceless	p	t		k	’ /ʔ/
Plosive	Voiced	b	d		g
Affricate	Voiceless		(ts)	(ty) /tʃ/
Affricate	Voiced			(dy) /dʒ/
Fricative			s	(sy) /ʃ/		h
Flap			ɾ
Approximant				j	w
Lateral			l	(ly) /ʎ/

Banding jaku

Siti jaku sempama ti suah dikena^[4] ari siku hero Filipina Jose Rizal dalam jaku Iban, “Iya ke enda ngaku pemungkal iya enda datai ba endur ke dituju iya,” disalin ngagai jaku Bolinao, lalu ditangkan enggau jaku provinsi Pangasinan, jaku pelilih menua Ilocano, enggau jaku asal dalam jaku Tagalog dikena manding:

Bolinao	Si'ya a kai tanda' nin lumingap sa pinangibwatan na, kai ya makarate' sa keen na.
Pangasinan	Say toon agga onlingao ed pinanlapuan to, agga makasabi'd laen to.
Ilokano	Ti tao nga saan na ammo tumaliaw iti naggapuanna ket saan nga makadanon iti papananna.
Tagalog	Ang hindi marunong lumingon sa pinanggalingan ay hindi makararating sa paroroonan.

Malin

↑ Jaku Bolinao at Ethnologue (18th ed., 2015) (subscription required)
↑ Ethnologue (1990)
↑ https://www.ethnologue.com/language/smk (subscription required)
↑ "National Philippine Proverb in Various Philippine Languages". Carl Rubino's Homepage.

Persons, Gary. (1978). Bolinao: A Preliminary Phonemic Statement. Summer Institute of Linguistics.

Laman web ke bukai

Templat:Incubator

Binubolinao.com, website dedicated to the preservation of the Bolinao language.
bolinao.webonary.org, an online Binubolinao or Bolinao dictionary.

[e18-1] Jaku Bolinao at Ethnologue (18th ed., 2015) (subscription required)

[2] Ethnologue (1990)

[3] ttps://www.ethnologue.com/language/smk (subscription required)

[4] "National Philippine Proverb in Various Philippine Languages". Carl Rubino's Homepage.

[1]

[2]

[3]

[4]