Najib Razak
Najib Razak | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
نجيب رزاق | |||||||||||||||||||||||||||
Official portrait, 2008 | |||||||||||||||||||||||||||
| Prime Minister of Malaysia | |||||||||||||||||||||||||||
| Megai pengawa 3 April 2009 – 9 May 2018 | |||||||||||||||||||||||||||
| Raja | |||||||||||||||||||||||||||
| Sapit | |||||||||||||||||||||||||||
| Didulu | Abdullah Ahmad Badawi | ||||||||||||||||||||||||||
| Diganti | Mahathir Mohamad | ||||||||||||||||||||||||||
| 7th President of the United Malays National Organisation (ex officio: Chairman of Barisan Nasional) | |||||||||||||||||||||||||||
| Megai pengawa 26 March 2009 – 12 May 2018 | |||||||||||||||||||||||||||
| Sapit |
| ||||||||||||||||||||||||||
| Didulu | Abdullah Ahmad Badawi | ||||||||||||||||||||||||||
| Diganti | Ahmad Zahid Hamidi | ||||||||||||||||||||||||||
| Deputy Prime Minister of Malaysia | |||||||||||||||||||||||||||
| Megai pengawa 7 January 2004 – 3 April 2009 | |||||||||||||||||||||||||||
| Menteri Besai | Abdullah Ahmad Badawi | ||||||||||||||||||||||||||
| Didulu | Abdullah Ahmad Badawi | ||||||||||||||||||||||||||
| Diganti | Muhyiddin Yassin | ||||||||||||||||||||||||||
| Menteri Besar of Pahang | |||||||||||||||||||||||||||
| Megai pengawa 4 May 1982 – 14 August 1986 | |||||||||||||||||||||||||||
| Raja | Ahmad Shah | ||||||||||||||||||||||||||
| Deputy | Abdul Rashid Abdul Rahman | ||||||||||||||||||||||||||
| Didulu | Abdul Rashid Abdul Rahman | ||||||||||||||||||||||||||
| Diganti | Mohd Khalil Yaakob | ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| Personal details | |||||||||||||||||||||||||||
| Ada | Mohammad Najib bin Abdul Razak 23 Julai 1953 Kuala Lipis, Pahang, Federation of Malaya | ||||||||||||||||||||||||||
| Parti politik | United Malays National Organisation (UMNO) (1976–present) | ||||||||||||||||||||||||||
| Other political affiliations | Barisan Nasional (BN) (1976–present) | ||||||||||||||||||||||||||
| Kaling |
| ||||||||||||||||||||||||||
| Anak | 5 (including Nazifuddin and Nizar) | ||||||||||||||||||||||||||
| Apai Indai |
| ||||||||||||||||||||||||||
| Menyadi | Hishammuddin Hussein (cousin) Riza Aziz (stepson) Hussein bin Mohd Taib (grandfather) Mohamed Noah Omar (grandfather) Suhailah Noah (aunt) Onn Hafiz Ghazi (first cousin once removed) | ||||||||||||||||||||||||||
| Pelajar | |||||||||||||||||||||||||||
| Alma mater | University of Nottingham (BSc)[2] | ||||||||||||||||||||||||||
| Sain | |||||||||||||||||||||||||||
Najib Razak | |
|---|---|
| Faction represented in Dewan Rakyat | |
| 1976–1982 | Barisan Nasional |
| 1986–2022 | Barisan Nasional |
| Faction represented in Pahang State Legislative Assembly | |
| 1982–1986 | Barisan Nasional |
Mohammad Najib bin Abdul Razak (Melayu: محمد نجيب بن عبد الرزاق,Melayu: [muhammad nadʒɪb]; ada 23 Julai 1953) nya siku orang politik Malaysia ke kala nyadi Menteri Besai Malaysia ke-6 kenyau taun 2009 ngagai 2018. Dalam taun 2020, iya diukum ketegal makai suap dalam skandal 1Malaysia Development Berhad,[3] siti ari skandal ngubah duit enggau ngerumpak ti pemadu besai dalam sejarah.[4][5] Iya anak Menteri Besai ke dulu suba iya nya Abdul Razak Hussein. Najib mangku pengawa nyadi chairman gempung Barisan Nasional (BN) ari bulan April 2009 ngagai Mei 2018 lalu nyadi presiden Gerempung Bansa Melayu Beserakup (UMNO) ari bulan November 2008 nyentuk Mei 2018. Taja pia, gempung nya ngasaika alah ke enda kala nyadi sebedau tu ba pengawa bepilih besai 2018, dikaitka enggau dawa makai suap ke ngaul Najib enggau sida sebilik, ke ngerusak pengadang mensia mayuh ngagai parti ke megai perintah. Pengawa ti ngepunka Chukai Barang enggau Servis, ti dianggap mayuh orang enda dikerinduka mensia mayuh, mega mayuh meri pangka ngagai penurun sukung.[6]
Najib dipilih nyadi Kaban Parlimen Malaysia dalam taun 1976, maya umur iya 23 taun, nganti apai iya ke udah nadai ba penuduk Pekan ke bepalan ba Pahang. Ba taun ke sama, iya dipadu nyadi ketuai pampang Nembiak UMNO Pekan lalu nyadi kaban Kaunsil Pemadu Tinggi sayap anembiak. Ba taun-taun keterubah iya bejalaika pengawa politik, Najib mangku pengawa nyadi sapit menteri dalam taun 1976, lalu entara taun 1982 enggau 1986, iya nyadi Kepala Menteri Pahang. Udah nya, nyentuk ngagai taun 2009, iya betukar-tukar ba serata Kabinet Malaysia, ngambi mayuh macham portfolio menteri dalam pengawa ngetan, pelajar, budaya, nembiak enggau lumba enggau main, lalu kepenudi iya ba pekara wang. Entara taun 1993 ngagai 2009, Najib kala nyadi Sapit Presiden UMNO. Sekumbang iya nyadi Sapit Menteri Besai, iya dituduh bisi kaul enggau kes bunuh Altantuya Shaariibuu taun 2006,[7] tang iya nyangkal kaul iya enggau kes nya.[8]
Pengawa Najib nyadi menteri besai, entara taun 2009 enggau 2018, ditanda enggau atur liberalisasyen ekonomi, baka ngurangka subsidi perintah, ti enda dikerinduka mensia mayuh. Pengudah pengawa bepilih taun 2013, perintah iya nguji sekeda orang ke mantah iya ba dawa ngachau, pengawa jil ketuai penyakal Anwar Ibrahim berindik ari iya diukum ketegal sodomi enggau pengawa bejalaika Chukai Barang enggau Servis (GST). Iya nyadi Menteri Besai maya penusah Penerebai Bilun Malaysia 370 enggau penyarut enggau Korea Utara berindik aripemunuh Kim Jong-nam. Dalam taun 2015, Najib udah teparuk enggau skandal makai suap ti besai ke bekaul enggau kompeni beranakka puku menua 1Malaysia Development Berhad (1MDB) ti ngujungka gempuru minta iya badu mangku pengawa, ti betuaika timbal renggat baruh Bersih.[9][10][11] Bantah tu ngujungka Deklarasyen Peranak Menua Malaysia ti digaga Mahathir Mohamad, Pakatan Harapan enggau gerempung ukai dikuasa perintah (NGO) ti nguji deka nangkap Najib.[12][13]
Timbal Najib ngagai tuduh makai suap nya dikena iya ngerapitka agi pegai iya ba kuasa enggau chara nganti sapit menteri besai maya nya Muhyiddin Yassin, ngetuka dua bengkah surat berita lalu meransang nengah parlimen Rang Undang-undang Kaunsil Pengelikun Menua ti kontroversial ti meri menteri besai nya kuasa ti enda kala nyadi sebedau tu.[14][15] Bemacham pengawa ngurangka subsidi ari Najib udah ngujungka ungkus pengidup niki enggau jampat,[16] seraya rega minyak ti enda tetap sereta penusah ari skandal 1MDB ngujungka rega mata duit Malaysia nurun.[17][18] Tu ngujungka BN alah ba pengawa bepilih besai 2018. Najib udah nya ngaku alah lalu besemaya deka mantu ngemudahka pengawa betukar kuasa enggau lanchar.[19]
Kena 3 Julai 2018, Najib ditangkap Komisyen Nagang Penyalah Makai Suap Malaysia (SPRM), ti mansik bakani RM42 juta (US$10.6 juta) lalu pansut ari SRC International, sebengkah kompeni ti bisi kaul enggau 1MDB, tama ngagai akaun bank Najib.[20] Dalam proses nya, polis ngerampas sekeda aksesori fesyen ke berega $273 juta lebuh ngiga nengah reta tengkira iya.[21] Najib udah nya didawa lalu diukum Kort Tinggi ketegal salah guna kuasa, ngubah duit enggau ngelanggar pengarap jenayah, nyadi Menteri Besai Malaysia keterubah diukum ketegal makai suap,[22][23] lalu diukum jil 12 taun enggau ukum mata duit RM210 juta.[24][25] Berebak enggau nya, Najib mega berebak diasuh mutarka utang chukai ti berutang ngagai Opis Asil Dalam Negeri (LHDN) sepenyampau RM1.69 bilion.[26] Ukum nya dikemendarka Kort Perintah Besai kena 23 Ogos 2022.[27] Diatu iya benung nembuka ukum ba Rumah Jil Kajang.[28] Pengawa politik Najib udah dikeruga mayuh bengkah kontroversi enggau tuduh penyalah makai suap.[29]
Kereban sanding
[edit | edit bunsu]- ↑ Lim, Ida (2 September 2022). "Six questions about Najib's Pekan seat (and GE15 dreams) now that he's in prison". Malay Mail. Archived from the original on 3 December 2023. Retrieved 4 December 2023. On when the 14-day period would lapse for Najib, Shanmuga said "he has until end of Tuesday, September 6."
- ↑ "Y.A.B. Dato' Sri Mohd Najib Tun Razak". Jabatan Penerangan Malaysia (in Melayu). Archived from the original on 26 September 2018. Retrieved 26 September 2018.
- ↑ Tee, Kenneth (28 Jul 2020). "High Court finds Najib guilty of all seven charges in misappropriation of RM42m SRC International funds". Malay Mail. Archived from the original on 1 October 2023. Retrieved 2 February 2024.
- ↑ Ramesh, Randeep (28 July 2016). "1MDB: The inside story of the world's biggest financial scandal". The Guardian. Archived from the original on 11 November 2019. Retrieved 31 August 2022.
- ↑ "1MDB: The playboys, PMs and partygoers around a global financial scandal". BBC News (in Inggeris British). 2019-08-09. Archived from the original on 21 July 2020. Retrieved 2022-08-31.
- ↑ "Mahathir moment". Frontline (in Inggeris). 2018-05-23.
- ↑ HABIB, SHAHANAAZ (2008-07-03). "Altantuya: Razak's PI makes shocking statutory declaration (Update)". The Star (in Inggeris).
- ↑ Tee, Kenneth (2019-01-23). "Najib: Lies. I never met Altantuya". Malay Mail (in Inggeris).
- ↑ Arrests at rally calling for Najib's resignation Archived 6 Ogos 2015 at the Wayback Machine.
- ↑ Protesters Call on Malaysian Prime Minister to resign Archived 31 Ogos 2017 at the Wayback Machine.
- ↑ Bersih plans overnight rally in August to demand Najib's resignation Archived 26 Ogos 2015 at the Wayback Machine.
- ↑ "Malaysia alliance demands removal of scandal-hit PM Najib". Archived from the original on 12 July 2016. Retrieved 9 September 2016.
- ↑ "Malaysia's Mahathir and opposition sign declaration to oust Najib". The Straits Times. 4 March 2016. Archived from the original on 29 March 2019. Retrieved 9 September 2016.
- ↑ "Malaysia's Najib looks to ride out political crisis". Reuters. 11 August 2015. Archived from the original on 29 March 2019. Retrieved 8 December 2015.
- ↑ "New bill gives Najib extensive powers". 5 December 2015. Archived from the original on 29 March 2019. Retrieved 8 December 2015.
- ↑ Malaysians seen curbing spending as living costs surge Archived 12 November 2017 at the Wayback Machine.
- ↑ Ringgit, oil prices drop ahead of Najib's economic address Archived 7 Julai 2015 at the Wayback Machine.
- ↑ Ringgit extends monthly losses as 1MDB scandal hurts sentiment Archived 12 November 2017 at the Wayback Machine
- ↑ "Najib congratulates Dr Mahathir over PM appointment". New Straits Times. 11 May 2018. Archived from the original on 12 May 2018. Retrieved 12 May 2018.
- ↑ "Former Malaysian PM Najib Razak arrested, to be charged on Wednesday over 1MDB scandal". CNA (in Inggeris). Archived from the original on 20 August 2019. Retrieved 29 July 2020.
- ↑ 1MDB scandal explained: a tale of Malaysia's missing billions Archived 31 Ogos 2019 at the Wayback Machine Published by The Guardian on 25 October 2018
- ↑ "Former Malaysia PM Najib Razak found guilty of all 7 charges in 1MDB trial". Channel News Asia. 28 July 2020. Archived from the original on 29 July 2020. Retrieved 28 July 2020.
- ↑ "Najib Razak: Former Malaysian PM guilty on all charges in corruption trial". BBC News. 28 July 2020. Archived from the original on 28 July 2020. Retrieved 28 July 2020.
- ↑ "Ex-Malaysian PM Najib gets 12 years' jail in 1MDB-linked graft trial". The Straits Times. 28 July 2020. Archived from the original on 28 July 2020. Retrieved 28 July 2020.
- ↑ "Former Malaysia PM Najib Razak sentenced to 12 years in jail following guilty verdict in 1MDB trial". Channel NewsAsia. 28 July 2020. Archived from the original on 29 July 2020. Retrieved 28 July 2020.
- ↑ "High Court allows IRB to collect RM1.69b in tax arrears from former PM Najib". www.malaymail.com. 2020-07-22.
- ↑ Wong, Feliz Solomon and Ying Xian (2022-08-23). "Najib Razak, Malaysia's Ex-Prime Minister, to Be Imprisoned After Losing Final 1MDB Appeal". The Wall Street Journal (in Inggeris AS). ISSN 0099-9660. Archived from the original on 28 March 2023. Retrieved 2022-08-23.
- ↑ "Najib taken to Kajang Prison". New Straits Times. 23 August 2022. Archived from the original on 4 February 2023. Retrieved 2 February 2024.
- ↑ "Najib Razak's Political Career: The End of the Beginning or the End of the End?". FULCRUM (in Inggeris). 2022-08-26.